Begrippenlijst


Erflater: degene die is overleden.

Erfgenaam: diegene die volgens de wet of een testament tot erfgenaam wordt aangewezen. Een erfgenaam krijgt alle rechten en plichten die de erflater bij zijn of haar leven had. De wet noemt dat: rechtsopvolger onder algehele titel.

Aanvaarding erfenis
Men kan een erfenis:
– zuiver aanvaarden: in dat geval is de erfgenaam ook privé aansprakelijk voor de schulden van de erflater;
– beneficiair aanvaarden: in dat geval is de erfgenaam niet privé aansprakelijk indien de schulden méér bedragen dan de bezittingen;
– verwerpen: dan is men geen erfgenaam meer.

Legitieme portie: het minimum gedeelte van het erfdeel van een kind dat dit kind uit de erfenis moet ontvangen.

Dit minimum gedeelte bedraagt de helft van hetgeen het kind gehad zou hebben als er geen testament zou zijn geweest.

Bijvoorbeeld: moeder overlijdt en laat achter vader en 3 kinderen. Zij erven volgens de wet 1/4 deel. De legitieme portie bedraagt dan voor een kind: de helft van 1/4 is 1/8 deel.

Alleen kinderen (of bij vooroverlijden van een kind: de kinderen van dat kind, uw kleinkinderen dus) hebben een legitieme portie. Een langstlevende echtgenoot niet. Die echtgenoot heeft wel andere wettelijke rechten.

Erfbelasting
Bij ieder overlijden is door de erfgenamen erfbelasting verschuldigd over het erfdeel dat zij ontvangen. Of dit erfdeel daadwerkelijk wordt uitbetaald of niet maakt niet uit. Dus ook bij het overlijden van de eerste van een echtpaar, is in principe belasting verschuldigd, welke door de langstlevende moet worden voorgeschoten. Wel is bij het overlijden van de eerststervende vaak minder belasting verschuldigd omdat de belastingdienst er rekening mee houdt dat de erfdelen van de kinderen niet opeisbaar zijn. Er zijn verschillende vrijstellingen voor de diverse erfgenamen. Voor de actuele tarieven kunt u de site van de belastingdienst raadplegen: www.belastingdienst.nl

Schenkbelasting
Ook over schenkingen moet belasting worden betaald indien zij de vrijgestelde bedragen te boven gaan.De tarieven zijn hetzelfde als de erfbelasting, alleen de vrijstellingen zijn anders. Zie de hiervoor genoemde site van de belastingdienst.

Huwelijk
In Nederland kunnen 2 personen (die geen familie van elkaar zijn) met elkaar een burgerlijk huwelijk aangaan. Dit kunnen personen zijn van verschillend geslacht of van hetzelfde geslacht. Men gaat hiervoor naar het stadhuis naar de ambtenaar van de burgerlijke stand.

Met het aangaan van een huwelijk, verkrijgen de echtgenoten rechten en plichten die allemaal staan vermeld in het Burgerlijk Wetboek. Tijdens het huwelijk hebben de echtgenoten een verzorgingsplicht naar elkaar, die verder gaat indien het huwelijk eindigt door echtscheiding. Men noemt dit alimentatie.

Geregistreerd partnerschap
Alles wat hiervoor staat vermeld inzake huwelijk geldt ook voor het geregistreerd partnerschap. Deze wordt door de wet in vrijwel alle gevallen gelijkgesteld met een huwelijk. Er zijn 2 verschillen: indien een kind wordt geboren tijdens dit geregistreerd partnerschap, dan dient de vader het kind nog te erkennen, dat hoeft bij huwelijk niet.

Daarnaast is de wijze van beëindigen anders.

Samenwoning
Dit is niet hetzelfde als huwelijk of geregistreerd partnerschap. Hier gaat het om 2 personen die alleen een gemeenschappelijke huishouding hebben. Zij kunnen deze relatie zonder tussenkomst van anderen verbreken.

Indien deze relatie wel wordt vastgelegd in een (notarieel) samenlevingscontract, dan worden de partners “levensgezellen” genoemd.

Testament
Dit is een notariële akte waarin de laatste wil van de erflater wordt vastgelegd. Men kan hierin erfgenamen benoemen of een executeur aanwijzen.

Codicil
Dit is een handgeschreven laatste wilsbeschikking van de erflater. Daarin kan hij roerende zaken vermaken, zoals sieraden of huisraad.

Volmacht
Dit is een (notarieel) document waarin een persoon volmacht geeft aan een ander persoon of personen om hem of haar te vertegenwoordigen bij bepaalde (rechts)handelingen. Deze volmacht kan zo veel omvatten als de volmachtgever wenst. In sommige publicaties wordt een volmacht ook wel levenstestament genoemd.

De volmachthebber kan dan deze volmacht gebruiken indien de volmachtgever om welke reden dan ook niet meer in staat is te handelen.